d’n HaDeejer | 23 ’n Viedejoteek vende allang gin mer in ons durp. Bè de bezinepomp hebbe ze unnen ollingen hoek wor ge fillems kunt hure. Mar unnen viedejo zulde niemèr vèine. Die zender allang niemèr, dus ge kunt ’t béter unnen deeveedeejoteek noeme. Ik ha pas ôk is un filmke gehuurd. Skôn fillemke mè veul geskiet en wages die op mekare butse enzo. Aalt skôn ester veul kepot gi. Dan ist teminste duideluk dè ‘t ’ne fillem is. Int echt ontploffe wages nie zô hendig en zen de goei net zo hendig te rake ès de kooi. Margoewd, zo ès dè gi mè gehuurd grèj, ik moes diejen fillem terugbrenge. Sto ik door òn die balie, zi dè durske “oei meneer, u bent te laat.” Ik zeg: “Wè nou, te loat? Wij han toch ginnen tet afgesproke.” “Nee”, zi zè, “maar u bent te laat terug met de film.” Ik zeg: “Ja, mar ik kos nie irder komme vendaag, ik moes werreke wittenie”. “Nee,” zi zè, “u bent een dag te laat; dit is een dagfilm.” Ik zeg “wè nou wir? ’t Is vendaag vreddig. Dè is toch ôk unnen dag. Of ist ’n donderigfillem?” ’t Vrouwke skudde mè durren kop en ik moes ’n boete betoale ôk nog ôk. Ik hattem mar innen dag meuge hauwe, zo bleek. Tja ’t waar nie anders en ik betòlden mar en viet meejpessant ’n snuupke ùt ’t bèkske, desse doar aalt hebbe stòn. Die zen vùr hauwes. Soaves kwaamp Harrie op bezoek. Ik moes nog goewd kéke wie ’t waar want zô dik ziek ‘m nie. Ik ha mar wè koffie gezet en lotter viejte we ôk nog ’n pilske en ik ha wè òllienutjes vur d’n dag gehold. We buurtten wè dùr, viejte nog ’n pilske, teminste ikke dan. Harrie waar mè de wage zinnie, dus kreegie netjes ’n glôske limenade. Op ’n gegeve mement dochtie inins erges òn en hij stoof nar buite. Hij kwaamp terug mè ’n boormesjien in z’n haand. Dè hattie van men gelint um ’n skilderèj of zowiets op te hange. Ik viejt ’n pepierke, krabbelde d’r wè op en gaaf dè òn hum. Hij bekeek ’t en zin: “Wè is di?” Ik zeg: “Nou, dè moette òn men betoale.” “Hoezo?”zittie, “ik hoef toch zeker niks te betoale ès ik unne keer iets van oe leen? “Nee”, zinnik, “dè’s woor. Mar ès ge di boormesjien betèts trugbrengt kostet niks. Doarnoa moette ’n boete betoale. Di is nameluk ’n dagboormesjien.” ToKo Goeiendag column Toon De Norbertijnen stonden aan de basis van die twee monumenten in het dorp.Op dit moment rijst de vraag hoe lang deze gemeenschap in het licht van de huidige tijd nog kan blijven bestaan”. Maar ook de Kilsdonkse molen behoort volgens Frans en Jo tot de top drie. Jo: ”Om de Kilsdonkse molen kun je niet heen. Dat is een uniek monument, door vrijwilligers weer in oude glorie hersteld. Een water-vlucht molen. Daar zijn er maar twee van in de wereld. Dat moet zeker geweten zijn en ook worden opgetekend voor het nageslacht”. Onder Gods zegen “Degene die het verleden kent, heeft zicht op de toekomst”, zegt Frans. “Belangrijk is het om geschiedenis leefbaar te houden. Geschiedenis schept bezinning. En dat is ook een van de doelstellingen van onze vereniging. Je reflecteert op het nu met de kennis van vroeger. Een voorbeeld: waar nu de Jumbo staat, stond vroeger de oude melkfabriek. ’Onder Gods zegen’ stond in de gevel gebeiteld. Als ik er nu voorbij kom, denk ik ietwat ironisch: Jumbo, dat is geld wegen. Misschien is het neo-kapitalisme dat ons zo beheerst, wel de godsdienst van deze tijd. Het is maar een overweging”. Keutelree Maar niet alleen in beschouwing is het belang van de vereniging te vatten. De Wojstap is ook heel concreet met geschiedenis bezig. Een treffend voorbeeld daarvan is het toneelstukje dat Mien Potters en Fred Lennings jaarlijks voordragen aan de leerlingen van groep 3. Tonnie en Kee in Keutelree, heet het. Jo legt uit: “We brengen de kinderen in aanraking met een kolenkit, met een 50-jaren radio, een koffiemolen, met het kwartetspel en met pim-pam-pet. Allemaal voorwerpen die voor hun grootouders tot de dagelijkse gang van zaken behoorden. Vooral als de kolenkit voorbij komt, gaan die onbevangen kinderogen in grote verwondering open. Stamboomonderzoek En ook de cursus genealogie brengt heden en verleden samen. Frans: “We geven die cursus nu voor het tweede jaar. Acht personen kunnen we herbergen en met onze inbreng duiken de cursisten in hun familiearchief. Geschiedenis wordt, naarmate je ouder wordt, steeds belangrijker. Onze leden komen zo vanaf hun 40ste levensjaar bij ons binnen”. Verdrag van Malta Nu in Heeswijk-Dinther een nieuw wegenverkeersplan wordt uitgevoerd heeft ook de Wojstap daar mee te doen. Volgens het Europese verdrag van Malta uit 1998 zijn gemeente en provincie verplicht oudheidkundige opgravingen toe te staan. Bij het plan Retsel is dat al gebeurd. Daar heeft men vroegste bebouwing kunnen vaststellen in de eerste eeuwen na Chr. Binnenkort bij de aanleg van de ontsluitingsweg naar de N279 houdt de Wojstap ook een oogje in het zeil. Frans: “We hebben daarover met wethouder Donkers goede contacten. Misschien ontdekken we rechts van Verkuylen groente en fruit aan de Boterweg, wel de resten van een huis dat vroeger behoorde tot Kasteel Avenstein. Daarover staat het een en ander in de archieven”. Heemkunde in de Abdij In de nabije toekomst wil de Wojstap meer gaan samenwerken met de museumboerderij. “We kunnen elkaar versterken. Bijvoorbeeld een vitrinekast met materiaal uit de tweede W.O. II daar presenteren. Maar mijn grootste wens is dat we ons in een andere ruimte kunnen huisvesten”, laat Frans zich op het eind van het gesprek ontvallen. “Deze heemkunde kamer is te klein. Alles staat boven op elkaar. Te beperkt in zijn mogelijkheden. Wellicht is er ruimte in de abdij. Daar vestigen zich nu meer verenigingen. Wij zouden daar zeker ook thuis horen”.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjU2Mzc=