d'n Hadeejer januari 2011

Precies twee jaar na zijn aanstelling tot hoogleraar Biomoleculaire Nanotechnologie aan de faculteit Technische Natuurwetenschappen van de Universiteit Twente zal Prof. Dr. Jeroen Cornelissen (38) uit Dinther dan toch zijn lang verwachte oratie houden die als titel heeft: Nanotechnologie Natuurlijk! Daarnaast mag hij alweer een belangrijke prijs in ontvangst nemen. Ditmaal de gouden medaille van de Koninklijke Nederlandse Chemische Vereniging. Deze wordt jaarlijks uitgereikt aan een chemicus onder de veertig die heeft aangetoond baanbrekend werk te verrichten in de chemie in de breedste zin. Maar wat doet hij nou eigenlijk zoal? Tekst: Marko Konings Foto: René Kuijs “Bij de ambtsaanvaarding van een hoogleraar hoort een inaugurele rede, ofwel een oratie,” aldus Jeroen Cornelissen. “Normaal volgt die vrij snel op de aanvaarding, maar in mijn geval duurde het allemaal wat langer voordat de Rector Magnificus en ik een datum hadden gevonden die ons beiden uitkwam. In de oratie geef ik ten overstaan van vakgenoten uit het hele land mijn visie over de onderzoeken die ik ga verrichten, ik geef wat uitleg over de thema’s en vertel hoe ik dat ga vertalen naar onderzoek en onderwijs.” Een hoogleraar verricht namelijk niet alleen onderzoek, al is dat wel zijn hoofdtaak. Ongeveer 20 tot 30% van de tijd gaat naar onderwijs en ongeveer 10% wordt besteed aan managementtaken. “Naast het geven van colleges aan de universiteit word ik ook regelmatig uitgenodigd om ergens in de wereld lezingen te geven. De Universiteit Twente staat namelijk zeer hoog aangeschreven als het gaat om de nanotechnologie, de onderzoeken en faciliteiten behoren tot de beste van de wereld.” Kleiner Zijn onderzoeken gaan over het ontwikkelen van nieuwe technologie in het nanodomein. Ter verduidelijking, één nanometer is het miljoenste deel van een millimeter. “Eigenschappen van materialen veranderen wanneer je naar zulke kleine deeltjes kijkt, slechts een handjevol moleculen. Het is de kunst om grote dingen steeds kleiner te maken door de bouwstenen van de natuur op de juiste manier samen te stellen, kleinere transistors zodat elektrische apparaten kleiner kunnen worden, maar ook led verlichting bijvoorbeeld. De natuur zelf kan dit heel goed, het menselijk lichaam zit vol nanostructuren. Wij proberen om het kleinste reactievat ter wereld te creëren, zien wat er gebeurt, ontdekken wat bacteriën doen. De mensheid kan het nog lang niet zo goed als de natuur, maar het lijkt steeds beter te lukken. Specifiek gaat het om analyse, manipulatie en reparatie van biologische materialen zoals DNA, eiwitten en cellen.” Balans Vlak voor de Kerst zat hij in Engeland en een paar dagen na dit interview vliegt hij naar Singapore. Hij heeft een druk leven. “Aangezien ik regelmatig van huis ben, is het thuisfront (mijn vrouw en twee dochters) heel belangrijk. Zonder hun steun is dit alles ook niet mogelijk, dat zie ik ook bij collega’s. Je moet een goede balans in je leven hebben om geconcentreerd onderzoek te verrichten. De tijd dat je met één ontdekking voor de rest van je leven gebeiteld zat, is voorbij. Voor onderzoek is veel geld nodig. Een gedeelte krijg ik van de universiteit in de vorm van de infrastructuur en een vaste staf met medewerkers. Daarnaast zorgen Nederlandse en Europese non-profit instellingen voor algemene onderzoeksfinanciering. Bedrijven en stichtingen financieren specifiek toegepast onderzoek. Topwetenschap vereist iets anders dan vroeger, je moet blijven presteren.” Hoogleraar Jeroen Cornelissen werkt aan kleinste reactievat ter wereld Blijven presteren in de Topwetenschap “Topwetenschapvereist ietsanders danvroeger,jemoetblijvenpresteren” Via de lagere school in Loosbroek, de mavo in Veghel, MTS in Eindhoven (procestechniek), Has in Groningen (milieutechniek) kwam Jeroen Cornelissen op de Radboud Universiteit in Nijmegen (scheikunde). Daar promoveerde hij cum laude op zijn onderzoek naar chirale macromoleculaire systemen. Daarna woonde hij ruim een jaar in Amerika en werkte hij bij IBM Almaden Research Center. In 2002 begon hij als post-doc en assistent professor bij het Institute for Molecules and Materials aan de Radboud universiteit in Nijmegen. Vanaf 1 februari 2009 is hij hoogleraar Biomoleculaire Nanotechnologie aan de faculteit technische natuurwetenschappen van de Universiteit Twente. Hij ontving reeds een Veni-beurs, een Vidi-beurs, de Beijerinck Premie voor Virologie en de European Young Investigators Award. Bij de aanvang van het Unesco Internationale Jaar van de Chemie, eind januari, zal hij de prestigieuze Gouden Medaille van de Koninklijke Nederlandse Chemische Vereniging ontvangen. 15 | januari 2011

RkJQdWJsaXNoZXIy MjU2Mzc=