Nummer 10 Jaargang 5 oktober 2008 En óók: HaDee interview - Dorpspraat - Henk Habraken - Straatnamen - Ingezonden - Een Brug terug - en nog veel meer
H. Stokstraat 4 Heeswijk-Dinther T 0413-22 84 21 T 0413-22 85 09 E info@mtc-bernheze.nl I Blijf in beweging De Dageraad 12 5473 HD Heeswijk-Dinther Telefoon 0413 - 296023
3 | oktober 2008 D’n HaDeejer, maandblad voor inwoners van Heeswijk en Dinther Redactie: Annemieke van der Aa René Kuijs Tonny van Liempt Jacques van der Meijden Harry Mikkers Ad van Schijndel Medewerkers aan dit nummer: Robert Deckers Kelly Dortmans Henk Habraken Anita Jacobs Marko Konings Toon Konings Peter Kriele Hans Manders Cathelijn van der Meijden Jeroen de Mol Bart van Schijndel Noortje van Schijndel Jan Schuurmans Wim Smits Tom Vos Michel van de Wetering Vormgeving: Antje van Deursen Corina Gloudemans Carlijn van der Steijn Monique van de Ven Fotografie: Astrid van den Broek Marlies Dortmans Kristen van der Heijden Trudy van de Wetering Piet van Zutphen Kopij/informatie: Uiterste inzenddatum: 1e van de maand E-mail: redactie@hadeejer.eu Advertenties: Uiterste inzenddatum: 15e van de maand E-mail: advertentie@hadeejer.eu Bel Jacques van der Meijden: 06-11472441 Vragen over bezorging: Bel Toon Konings 06-53584742 Jaarabonnement niet-inwoners: € 36,00 incl. verzendkosten Druk: Drukkerij Berne, Heeswijk Oplage: 3250 stuks D’n HaDeejer is een uitgave van Stichting Dorpsnieuws. Niets uit deze uitgave mag worden over-genomen zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Voorwoord oktober Een Gouden Hadeejer Inhoudsopgave Bladerend door wat oude HaDeejers valt me op hoe centraal de inwoners staan. Verhalen over lief en leed, kunst en cultuur, gewoon een heleboel nieuws en eigenlijk voor iedereen interessant. In een dorpsgemeenschap is zo’n blad een bindende factor. Zowel op papier als digitaal een belangrijke nieuwsbron voor de inwoners. Een maandelijkse uitgave, die er glossy uitziet en een website die overzichtelijk is en waar alles snel te vinden is. Wat ik lees zijn leuke interviews, wetenswaardigheden, maar ook veel verhalen over gewone Heeswijkenaren en Dinthenaren. Het blad is belangrijk voor de maatschappelijke betrokkenheid. Je haalt mensen uit de anonimiteit en dat is in deze hectische wereld waar niemand meer tijd voor elkaar heeft wel bijzonder. Wie zijn je buren, wat leeft er allemaal in onze dorpen, wat gebeurt er allemaal? Wat nooit ontbreekt is de vaste column van Henk Habraken die op humoristische toon de kern van een zaak kan raken en het regelmatig terugkerende gedicht van Ad van Schijndel. Zelfs de gemeentelijke en politieke ontwikkelingen ontbreken niet, vaak met een kritische noot, maar ook daar kunnen wij van leren. Kortom D’n HaDeejer is een multifunctioneel blad. Wij willen dan ook graag onze waardering uitspreken voor de redactie die het iedere keer weer voor elkaar krijgt om maandelijks dit blad in de brievenbus van 3250 gezinnen te krijgen. Weinigen weten hoeveel tijd en moeite het kost om iedere keer opnieuw weer actuele en leuke onderwerpen te bedenken en dan natuurlijk nog vorm te geven. Chapeau voor alle medewerkers van D’n HaDeejer. Gouden mensen die hopelijk nog lang doorgaan met het maken van dit blad. Wat zou Heeswijk-Dinther zijn zonder HaDeejer? Jos Heijmans, Burgemeester van Bernheze 3 Voorwoord Van de burgemeester 5 Denktank Een nieuwe HaDeejer 7 Import Monique en André 9 Polen Over hun leven in HaDee 11 Wildbeheer Niet zomaar wat schieten 13 Straatnamen Baron van den Bogaerdelaan 15 Gezegende tatoe Maikel op de schouder 17 Ingezonden Harrie over 50 HaDeejers 18 Interview De hoofdredacteur aan het woord 21 Gek van de Efteling Tentoonstelling in de bieb 22 Dorpspraat ‘Het ziet er gelikt uit’ 25 50 HaDeejers en het getal 50 27 Over de grens Aniek vanuit Ghana 28 Paddestoelen Verslag van een tennistoernooi 31 Zakelijk bekeken Van Lieshout breidt uit 33 Een Brug Terug 50 jaar geleden in het nieuws 34 Agenda Anders Als Anders is knettergek Colofon En óók: HaDeejer interview met Annemieke van der Aa
5 | oktober 2008 Al ruim vier jaar brengen we met succes maandelijks een magazine uit dat prima ontvangen wordt. D’n HaDeejer is niet meer weg te denken uit HaDee, maar het is nooit verkeerd om er naar te streven van iets goed iets beters te maken. En de vijftigste uitgave is daarvoor een mooie aanleiding. D’n HaDeejer wordt gemaakt door een fantastische club medewerkers, maar als je al zo lang aan een product werkt, komt het routinespook wel eens om de hoek waaien. Op die momenten is een objectieve blik van een buitenstaander meer dan welkom. Maanden geleden benaderden we verschillende HaDeejers van divers pluimage met de vraag eens mee te denken over de toekomst van het blad tijdens enkele brainstormavonden. Alles kwam aan bod; de teksten, de inhoud, de foto’s, de vormgeving, de uitstraling van het blad, het lettertype. Naast de complimenten was er ook kritiek die soms uitmondde in aardige discussies. De conclusie die de redactie na deze avonden trok was dat we een blad met bestaansrecht maken voor de mensen in HaDee. Met de aanbevelingen van de denktank gingen we aan de slag. Smoel De dames van de vormgeving werkten aan een nieuwe lay-out, het resultaat is een ander ‘smoel’ met onder meer een lettertype dat naar onze mening wat meer leesbaar is. Er zullen meer foto’s te zien zijn, iets dat de leesbaarheid ook verhoogt, en zo af en toe zal het blad er wat kleurrijker uit zien dan normaal. En wat de onderwerpen betreft, veel blijft bij het oude. Vaste rubrieken als de Dorpspraat, de foto-reportage, Import en natuurlijk de columns van Henk en Toon blijven ook in de vernieuwde HaDeejer vaste prik. Maar er komt meer aandacht voor jeugd en jongeren, politiek en artikelen waarin we wat dieper ingaan op bepaalde onderwerpen. In deze vijftigste HaDeejer, toch een mijlpaal voor ons, speelt de ‘50’ een belangrijke rol. We laten enkele medewerkers aan het woord die uitleggen wat zij doen voor het blad, de Import heeft een hoog HaDeejer-gehalte, de Dorpspraat gaat over vijftig HaDeejers en ook de columnisten laten, ieder op hun eigen wijze, hun licht schijnen op deze mijlpaal. Wij zijn er trots op en alle positieve reacties die we over de afgelopen 49 HaDeejers mochten ontvangen zijn voor ons reden om op dezelfde voet, een beetje aangepast, verder te gaan. Op naar de 100! De redactie HaDeejer denktank Tekst: De redactie Foto: René Kuijs. Een nieuwe maar ook vertrouwde HaDeejer! Anita Jacobs is Intern Begeleider op een basisschool, ze maakt voor de Hadeejer onder meer (bijna) altijd de Dorpspraat. “Het is geweldig dat ons blad er in is geslaagd zich in 50 edities onmisbaar te maken in onze gemeenschap, want wie kan zich Hadee nog voorstellen zonder Hadeejer? De geschiedenis van Heeswijk-Dinther is in twee periodes te verdelen: voor en na de komst van de Hadeejer. Dan kun je toch wel stellen dat je in een behoefte voorziet. Het gezegde “Hoe grijzer hoe wijzer”gaat natuurlijk niet alleen op voor onze dorpsgenoten die de respectabele leeftijd van 50 al bereikt hebben, maar zeker ook voor ons eigen blad!” HaDeejer Anita Jacobs Hoe houden we D’n HaDeejer interessant voor de HaDeejers? Het was een vraag die we ons zelf binnen de redactie de laatste tijd regelmatig stelden. Het antwoord lag eigenlijk voor de hand: waarom vragen we het niet aan de HaDeejers zelf? We benaderden enkele mensen uit HaDee met de vraag of ze zitting wilden nemen in een denktank. Het resultaat was enkele interessante brainstormavonden en…. een vernieuwde HaDeejer! Op de foto de Denktank: boven van links naar rechts: Teun Pepers, Marcel van Herpen, Peer Verkuijlen, Tom Vos en Mariette van der Pas. Onder: Marlies Dortmans, Anneke Dortmans en Monique van de Ven. Lambert van der Ven staat niet op de foto. Teksten: Michel van de Wetering Foto’s: Kirsten van der Heijden.
7 | oktober 2008 Hoe zijn jullie in HaDee terecht gekomen? André: Ik kwam van oudsher al hier met vrienden uit Schijndel, we gingen dan naar de Splinter in Dinther. Toen ik op zoek ging naar een huis keek ik ook in de omliggende dorpen. In Heeswijk kende ik al de nodige mensen en zo ben ik hier terecht gekomen. Monique: Ik kom eigenlijk uit Oss maar werk al 13 jaar hier. Toen leerde ik André kennen en ben dus ook hier komen wonen. Hebben jullie het HaDee-gevoel al te pakken? Monique: Toen ik hier net kwam wonen had ik zoiets van “wat moet ik toch in HaDee doen” maar dat is heel snel omgeslagen. Ik ging vaak wandelen met de hond en iedereen groette me. De mensen zijn heel belangstellend. Ik voel me hier thuis, dat is mijn HaDee-gevoel. André: Helemaal! Ik vind het leuk om te zeggen dat ik uit Heeswijk kom, zeker tegen mensen die uit Dinther komen! Wat kan beter in HaDee? Beiden: De Hoofdstraat! André: En we moeten eens iets met het plein doen. Alles op de schop en helemaal opnieuw inrichten. Maak daar een echt dorpsplein zodat we een pleingemeente worden in plaats van een lintgemeente. Waar blinkt HaDee in uit? Monique: Dat je dicht bij de bossen zit waar je kunt wandelen maar je zit ook zo in Den Bosch waar je lekker kunt winkelen. En het is hier lekker rustig wonen. André: In de inwoners en in de gezelligheid. HaDeejer, Brabander, Nederlander of wereldburger? André: Brabander! Vooral het gericht zijn op het Bourgondische leven, dat kun je van de gemiddelde Nederlander niet zeggen. Monique: ik voel me ook het meest een Brabander. Wat is jullie favoriete muziek? Beiden: We houden allebei van rock en van folkmuziek. We gaan ieder jaar met een groepje van een man of 10 naar Folkwoods in Eindhoven. Wat is jullie favoriete vakantiebestemming? Beiden: Italië! Prachtig land. Onze huwelijksreis naar Ierland was ook supermooi. Dat was een hele mooie vakantie, we hadden niets besproken, we zijn geland en gewoon aangereden, keimooi! Je voelt je daar helemaal vrij. Wat is jullie toekomstdroom? Beiden: We hebben het er wel eens over om (als we de loterij gewonnen hebben) een boerderijtje te kopen hier in HaDee. Met een geitenwei en een appelboomgaard. Wat is jullie gezinsmotto? André: We hebben geen motto, het moet hier gewoon gezellig zijn en vrij. Monique: En samen als gezin dingen ondernemen. Import over HaDee In onze 50e editie geven we het woord aan Monique (38) en André (43) van de Ven. Ze vormen zowel thuis als op het werk een hecht team. Beiden zijn ze werkzaam bij drukkerij Berne. Monique als vormgever (van o.a. de HaDeejer) en André als drukker (hij is de eerste die de HaDeejer gedrukt ziet). Ze wonen sinds 7 jaar samen met hun dochters Ciske (2½) en Lieke (1) in de Kunerastraat in Heeswijk. Vijftig en glossy? “Wat hebben Linda de Mol en D’n HaDeejer met elkaar gemeen?” Zo begon in de vorige HaDeejer het redactionele voorwoord. “Beiden brengen in oktober het vijftigste nummer uit”, las ik verder. Oké, maar om D’n HaDeejer te vergelijken met Linda, maakt mij wantrouwend. Wil hoofdredacteur Annemieke van der Aa D’n HaDeejer soms overnemen en zal daarbij de naam van dit blad veranderen in ‘Annemieke’? Ik weet het niet, maar waarom moet dit blad meer glossy worden en moet er een kleine restyling, ofwel opfrisbeurt komen? Ik weet wel dat Linda de Mol ook persoonlijk een dure restyling en opfrisbeurt heeft gehad door plastische chirurgie, maar ik hoop niet dat Annemieke daar al aan toe is. Dus haar eigen blad ‘Annemieke’ moet nog maar even wachten. En dan vijftig. Hij lijkt steeds meer een getal te worden dat uit de mode raakt. Voorheen mocht je in de bebouwde kom vijftig rijden, maar tegenwoordig slechts dertig en op de buitenwegen zestig. Ook de vijftigjarige, of gouden bruiloft sterft uit. Misschien dat straks iemand, die de jaren van al zijn huwelijken bij elkaar optelt, nog aan de vijftig komt, maar dat telt echt niet mee. Vijftig telt nog wel als iemand Abraham of Sara ziet, hoewel bij iemand die vijftig wordt, het ‘glossy’ al behoorlijk dof is geworden. Een blad dat zijn vijftigste nummer uitbrengt is pril en heeft amper zijn stabiliteit bewezen. Toch wil ik de redactie van dit blad feliciteren met dit feit. Maar, net zoals ik, zullen redacteuren zoals Jacques van der Meijden, Harry Mikkers en Ad van Schijndel, zelfs met een opfrisbeurt, nooit meer, ‘glossy’ zijn. Tekst: Anita Jacobs Foto’s: Trudy van de Wetering. Monique, Lieke, Ciske en André van de Ven. column Henk
9 | oktober 2008 Andrzej kwam hier zo’n 6,5 jaar geleden. Hij volgde in Polen een avondstudie houtbewerking en werkte daarnaast. Om zijn studie te bekostigen, vertrok hij voor een jaar naar Nederland om geld te verdienen. Andrzej: “Na een jaar werken in Nederland, zou ik nog één jaar extra blijven. Dat is inmiddels wat langer geworden!” Zijn studie heeft hij niet meer afgemaakt. Hij kwam hier via een kennis, die al via Loppersum in Nederland werkte. Ook Monika kwam via die vrouw hier. Monika studeerde Duits in Polen aan de universiteit. Ze wil in Polen dan ook als docent aan de slag. Monika is sinds 1,5 jaar in HaDee. Daarvoor was ze ook al even in Nederland en sloeg de vlam tussen haar en Andrzej over. Ze kenden elkaar in Polen alleen van gezicht. Ze kregen een relatie op afstand en zagen elkaar om de paar weken. Ze hebben nu een zoontje, Maksymilian (2,5) en Monika is weer zwanger. Arbeiten Andrzej werkt vast in dienst bij Loppersum. Hij bereidt contracten voor, houdt de administratie bij, maakt planningen en onderhoudt klantencontacten. Monika werkt 8 uur in de week en bereidt dan ook contracten voor. Andrzej: “Ik ben het aanspreekpunt voor de Poolse collega’s. Ook in het weekend, dus echt rust heb ik nooit. Zondagavond vang ik nieuwe uitzendkrachten weer op. We hebben voornamelijk Polen in dienst, maar ook Hongaren, Tsjechen en een enkele Nederlander. Toen ik hier kwam sprak ik maar een paar woorden Nederlands, ik heb een talencursus gevolgd bij ROC De Leijgraaf in Oss en veel in de praktijk geleerd.” Monika volgt nu ook de talencursus en heeft daar wat Poolse vriendinnen leren kennen. Terug naar Polen Hoe zit het met de contacten met inwoners van HaDee? Andrzej: “We kennen hier niet zo veel mensen. Ons zoontje gaat acht uur per week naar het kinderdagverblijf en daar kennen we wat ouders. Laatst hadden we een feestje en dan proberen ze wel contact met ons te maken, maar we zijn zelf te onzeker om het gesprek aan te gaan, we houden ons dan wat afzijdig.” Monika: “We wonen nu in een mooi chalet op de camping, maar voor ons is dat geen echt huis. We zijn in Nederland ook niet echt thuis, we voelen ons nog steeds Pools. Om de twee maanden gaan we één of twee weken naar Polen, dat is echt thuiskomen.” Ze hebben de knoop dan ook doorgehakt: ze gaan voor het eind van het jaar terug naar Polen. Een onzekere stap, want ze hebben daar nog geen werk en woning, maar in ieder geval wel hun vrienden en familie in de buurt. Jammer van wat hij hier heeft opgebouwd, vindt Andrzej, want nu heeft hij een prima baan en in Polen zal hij onderaan de ladder moeten beginnen. Wat vinden ze van Nederlanders? Monika: ”Mijn eerste indruk was dat de meesten heel erg open en vriendelijk zijn. Polen zijn vaak gesloten naar nieuwe mensen toe.” Vooroordelen? Andrzej: “Het is voor veel Polen, die hier werken en waarvan hun gezin nog in Polen woont, soms best moeilijk hier. Je kunt in Nederland makkelijk aan drank en drugs komen. Ze voelen zich vaak eenzaam en sommigen kunnen dan de verleiding niet weerstaan. De meeste Polen zijn Rooms-Katholiek en gaan in Polen, voor het oog van het volk, elke zondag naar de kerk. Hier doen ze dat veel minder, omdat de sociale controle minder groot is. Wij gaan zelf wel regelmatig naar de Dintherse kerk.” “Veel hebben we eigenlijk niet van Nederland gezien,” zegt Monika, “maar we proberen wel elk weekend iets leuks met Maksymilian te doen.” De laatste jaren is de bevolking van HaDee verrijkt met Polen die hier komen werken. Wat doen ze hier nou eigenlijk en hoe bevalt het hen in ons dorp? In een nieuwe serie in d’n HaDeejer komen Polen in HaDee aan het woord. Het spits wordt afgebeten door Monika (27) en Andrzej Tomala (29), uit het Zuid-Westen van Polen, werkend bij Loppersum Arbeidsbemiddeling in de oude Rabobank aan de Hoofdstraat. Tekst: Noortje van Schijndel Foto: ???????????????????? Maksymilian, Andrzej en Monika. ‘Het is voor veel Polen soms best moeilijk hier’ Nieuwe serie in D’n HaDeejer Polen in HaDee
11 | oktober 2008 Hoe zit het met de wildstand in HaDee en waarop en wanneer wordt er nu gejaagd? Een belangrijke rol hierbij speelt de WildBeheerEenheid (WBE) Aa en Leygraaf van Bernheze. In feite zijn er drie WBE’s. Een gesprek met de voorzitter van de WBE voor HDL en Vorstenbosch, Arie Verkuylen, en met de voorzitter van de faunaschadecommissie Harry van den Berg. Volgens Arie Verkuylen bestaat er geen jachtwet meer. Die is op 1 april 2002 vervangen door de Flora- en faunawet. Deze wet regelt de bescherming van planten- en diersoorten (o.a. Habitatrichtijn, Vogelrichtlijn). “De doelstelling is de flora en fauna zo goed mogelijk te laten gedijen. Dit gaat bijvoorbeeld samen met het onderhoud van houtsingels e.d. Vijf diersoorten zijn aangemerkt als wild waarop in beginsel mag worden gejaagd: haas, fazant, wilde eend, konijn en houtduif. Buiten de jachtperiode mogen wildsoorten alléén bestreden worden ter voorkoming van belangrijke schade aan gewassen, vee of bossen. Voor de hazen, konijnen en fazanten is de jacht weer open van15 oktober tot 1 januari.” Terughoudend “We zijn zeer terughoudend met schieten”, vertelt Harry van den Berg. “Er zijn ziektes geweest en we hebben een nat voorjaar gehad. Dan treedt leverbot op. Gelukkig komt de konijnenstand weer terug. Er wordt alleen op konijnen gejaagd voor schadebestrijding bv. in de buurt van tuinbedrijven en boomkwekerijen.” De grondgebruiker is zelf verantwoordelijk en moet eerst maatregelen treffen. Hij mag daarna pas hulp inroepen. Harry: “Voor de kraai-achtigen zoals kauwen en kraaien hoeft dat niet, maar voor de roeken is weer wel een ontheffing nodig. Bij een schade boven de 250 euro kan men een vergoeding aanvragen bij het faunafonds dat beoordeelt en adviseert. Het WBE adviseert de eigenaar.” Dassen Voor de das wordt nooit ontheffing verleend en de eigenaar mag ook geen maatregelen treffen. Hier zijn ongeveer 20 dassenburchten. Volgens Harry van den Berg zit het vol en regelt het nu zichzelf. “Wij houden met twee personen de burchten in de gaten en regelen een en ander bij aanrijdingen.” De vossen is een ander verhaal. Arie Verkuylen zegt dat het te gek is geweest. “De vossen hebben namelijk geen natuurlijke vijanden. Ze hebben enorme schade aangericht bv. bij de twee bedrijven met vrijlopende kippen. Ook bij de weidevogels, de bodembroeders. Ze komen zelfs in het dorp. Er is nu een extra vrijstelling met kunstlicht. Ze moeten wel blijven, maar het moet beheersbaar blijven ter bescherming van o.a. de grutto’s, de wulpen en de kievit. In De Bleken zat vroeger veel meer variëteit.” Houtsingels Alle stootvogels (vroeger roofvogels genoemd) zijn beschermd. Hun aantal neemt toe, met name de buizerd. Samen met het IVN heeft de WBE een nestkastenproject. Ook de kleine roofdieren zoals wezel, bunzing, hermelijn en marter zijn beschermd. Ze leven in slootkanten en in houtopstanden. “Daarom is het onderhoud van de houtsingels zo belangrijk. Er is jaarlijks overleg met gemeente en eigenaren. De WBE’s worden ingeschakeld bij de uitvoering. Het hout gaat terug in de singels. We planten ook overhoeken aan. En dan is er natuurlijk de jaarlijkse schoonmaakdag in maart die gecoördineerd wordt door de WBE. Ook op de scholen willen we meer gaan doen richting fauna.” De WBE hier heeft 42 leden, jagers en veldmedewerkers. Eén lid is tevens Buitengewoon Opsporings Ambtenaar (BOA). Hij houdt toezicht op verkeerde zaken zoals illegaal storten en stroperij. Hij heeft een behoorlijke bevoegdheid en is veelal ’s nachts op pad. Arie Verkuylen: “Dat werkt vooral preventief, maar regelmatig zijn er aanhoudingen! Een BOA is dus hard nodig.” Al zeker tien jaar verzorgt de plaatselijke WBE eind december een wildbuffet in het verzorgingstehuis voor circa 100 personen. Arie en Harry: “Wij zorgen voor voldoende hazen, eenden en duiven, allemaal uit het eigen veld. Dat is elk jaar weer genieten, met dank aan de koks.” Tekst: Ad van Schijndel Foto’s: Astrid van den Broek De WBE: wildbeheer, schadebestrijding en onderhoud ‘We zijn zeer terughoudend met schieten’ Arie Verkuylen en Harry van den Berg bij een dassenburcht.
Tekst: Peter Kriele Foto’s: ???????????? Fiftie fiftie Ge kregt venalterante kanse int leve. En tis òn oew èige um die te benutte. 50 stukskes geleje kreeg ik de kans um te gòn skrève vur d’n HaDeejer. Die kans viejt ik mè bei haand òn en ik ging ònt skrève. Toen iemes zin dè we niks int Brabants han, toen ben ik int Brabants gòn skrève. Dus ùm precies te zen, hebbik vùr dees blojke nog mar 49 stukskes int diejalekt gemakt, want ’t uurste waar gewoon int ‘netjes’. Dus vùr men eigelek nog gin reje vur ’n fisje. Marja, dan doek nou mar vast vur 50 present meej int fistgebeure en dan vollegende mònd vur daander 50 present. Hek in nevember toch mooi ’n fisje vur munèige allinnig! Hiep hoi. Mar kanse zender in ’n tet van 50 HaDeejers volop gewist en veul hebbik d’r òngevat. Mar over sommigte kanse hebbik nie zoveul te zegge. Zò doek bevùrbild òk meej òn de ‘postkode miljoenejacht’. Mar die jacht gi me nie zò goewd af, ik skiet niks ès bokke. Rick de Leeuw van ‘Trockener Kecks’ zingt dan wel “de jacht is mooier dan de vangst” mar doar bennik ’t niks mè ins. Hil die miljoenejacht is gin bal òn! M’n kans ùm te winne lekt veul klènder dan dè ’t in uurste instansie leek. Ja, inne keer unnen ijsko, nou doar worrik nie kauw of wèrem van. Moessum nog zellef gòn hoale òk. Die Gaston is unne mooie; wel auw menskes ònt janke make mè gróte bedrage, mar efkes mè zonnen dikken Bee Em Wee ’n bèkske ijs komme brenge is zeker teveul gevroagd. Wendig kans. Op ’t mement heur ik veul over kanse. Kanse detter banke ‘ùmvalle’. Ik vroag me dan af wor al dè geld blef. Geld kan toch nie opins weg zen. Ester inne geld verliest dan moet ’n aander toch geld winne. Of nie dan? Ze hebbe ’t over miljarde of ’t niks is, mar wor is dè geld gebleve dan. Wie hi dè, en wurrum gif die dè dan nie gewoon trug ès doar de (ekenomiese) wirreld mè te redde is? Al giffie um te beginne nog mar 50% trug, dan houwtie toch nog zat over? Mar d’r zen òk onzin-kanse. Doarvur moete we bè ’t KNMI zen. Die berekene aalt ’n kans of dè ’t zal gòn regene. Nou beste weermense, ik zal oe één ding vertelle. Kans op regen is altet fiftie-fiftie! Want ’t regent wel, of ’t regent nie! Straatnamen in HaDee Deze straat werd voorheen (gedeeltelijk) Kanaalstraat genoemd en loopt in het verlengde van de Monseigneur van Oorschotstraat tot aan de Kanaaldijk. De straat is genoemd naar Willem van den Bogaerde, de laatste baron van het kasteel te Heeswijk. De familie Van den Bogaerde bewoonde van 1835-1974 het kasteel. Eén van hen was Andreas J.L. van den Bogaerde van Terbrugge. Hij werd op 7 juli 1787 te Gent geboren, was van 1830-1842 Gouverneur van de provincie Noord-Brabant. Mede door zijn toedoen kon, bij de afscheiding met België, Noord-Brabant voor de Nederlanden behouden blijven. Onder zijn bewind werd de Provinciale weg - onder Heeswijk-Dinther Gouverneursweg genoemd - aangelegd. Hij kocht in 1835 het kasteel van de erfgenamen van C.A. Speelman. Al direct na de aankoop liet hij aan de Zuidzijde van het kasteel een bijna even groot gedeelte aanbouwen. Hij liet het oude gedeelte restaureren en begon met het aanleggen van een kostbare verzameling en ontving diverse onderscheidingen waaronder commandeur in de orde van de Nederlandse antiquiteiten. Andreas was kamerheer van Koning Willem I, oprichter en eerste voorzitter van het Provinciaal Genootschap Leeuw. Hij overleed op het kasteel in 1855 en liet drie kinderen na. De laatste baron was Willem, geboren op 19 maart 1882. Hij werd diverse malen onderscheiden en heeft in de tijd dat hij het kasteel bewoonde veel voor het plaatselijk verenigingsleven betekend. Hij overleed op 5 november 1974 te Heeswijk. Naslagwerk: Kasteel Heeswijk en de geslachten van den Bogaerde van Terbrugge en de Looz Corswarem Door R.W.A.M. Cleverens, uitg. Nobles c.v. Middelburg i.s.m. Gallery Interart Heeswijk, 1991. Baron van den Bogaerdelaan Er zijn nogal wat bijzondere straatnamen in Heeswijk en Dinther. Samen met heemkundekring De Wojstap ging de Hadeejer op zoek naar enkele betekenissen en dook in de archieven. Op zoek naar de toponiemen, de veld- en straatnamen. Deze keer de Baron van den Bogaerdelaan. 13 | oktober 2008 column Toon
15 | oktober 2008 Een tatoeage van een aartsengel op je rug laten zetten is op zich al bijzonder. Maar een officiële inzegening van deze tatoe is uniek te noemen. Maik van Eerd blijkt een persoon met een groot gevoel voor symboliek gezien zijn keuze voor een dergelijke tatoe én kerkelijke zegening. Pastor Jansen zegent tatoeage van Maik van Eerd in Dintherse kerk Een tatoe met de zegen van meneer pastoor Maik van Eerd had een periode waarbij hij letterlijk van het ene in het andere ongeluk viel. Het begon met een blindedarm ontsteking. Tijdens een operatie klapte zijn blindedarm; een geluk bij een ongeluk want als dit elders was gebeurd, had hem dat fataal kunnen worden. Kort daarna bleek hij een abces in zijn buik te hebben, dus hij moest weer onder het mes. Kort daarna bleek er iets loos te zijn met zijn schildklier, en hij woog niet meer dan 56 kg. Daarbovenop kwam ook nog eens een vrachtwagenongeval. Kort daarna sloeg het onheil weer toe en kreeg hij een auto-ongeluk en Maik lag weer “in de kreukels”. En alsof dat nog niet genoeg is volgde hierop ook nog eens een ongeval met de motor. Dit allemaal in minder dan één jaar. “Het had allemaal nog erger gekund”, zegt Maik over zijn nare periode. “Naast de lichamelijke ellende krijg je ook een psychische dreun. Maar uiteindelijk word je er mentaal sterker door.” Beschermengel Van elk ongeluk of operatie kon hij toch weer herstellen, wat leidde tot een uitspraak van ‘barvrouw’ Els Brus: “Je hebt vast een engeltje op je schouder.” Het idee van het engeltje liet hem niet meer los, en na een paar jaar kwam hij op het idee om hieraan gestalte te geven in de vorm van een tatoe. Hij koos voor de Aartsengel Michaël om diverse redenen. Omdat zijn naam hiervan afgeleid is en omdat Michaël de drakendoder is, en de oordeler/veroordelen van leven en dood. Met een tatoeëerder werd er een afbeelding gemaakt waarbij de aartsengel zich met touwen aan Maiks lijf vastklampte. Het werd niet de schouder, maar de rug waar de afbeelding op gezet zou worden. Opmerkelijk is, dat toen de tatoeëerder zijn naald in Maiks rug zette, de stroom uitviel; een stroomstoring. Maar uiteindelijk lukte het toch en na zo’n 13 uur werk stond het erop. Het is af Maar met het voltooien van de tatoe was het nog niet af. “Er miste nog iets aan”, volgens Maik. Door zijn lidmaat- schap bij het Dintherse Sint Barbara gilde komt Maik regelmatig in de kerk, en daar in de kerk viel bij hem zogezegd het kwartje: zijn tatoe moest gezegend worden, als toegevoegde waarde. Die vraag aan Pastor Joost Jansen leverde een verbaasde blik op, maar hij ging akkoord op voorwaarde dat het een serieuze aangelegenheid zou worden. Op 29 september, de naamdag van Michaël, vond de zegening plaats in de kleine kapel van de Dintherse kerk. Maiks vrouw Erica deed de voorbeden en onder toeziend oog van een handjevol genodigden werd de tatoe met wijwater gezegend. Aan het einde van de ceremonie riep één van de genodigden: “En hoe voelt dat nou?” Maik reageerde met glunderend gezicht: “Het is af.” Tekst: Toon Konings Foto’s: Marlies Dortmans. Astrid van den Broek is in het dagelijks leven psychiatrisch verpleegkundige op Huize Padua op een gesloten verblijfsafdeling. Bij de Hadeejer is ze een van de 6 fotografen. “Ik help vanaf het ontstaan van ons blad mee als fotograaf en het is ontzettend snel gegaan, ongelooflijk dat we al 50 deadlines hebben gehaald. Het blijft leuk en je neemt een kijkje in heel veel keukens waar je anders nooit zou komen, soms letterlijk zoals bij de mannen kookclub“En Garde”waar we echt fantastisch onthaald zijn. Ik denk zeker dat we in een behoefte voorzien. We hebben in de afgelopen jaren bewezen dat toen het nieuwe eraf was er toch een blad bleef staan. Iedereen heeft zijn favoriete rubriek en ook de losse interviews zijn afwisselend genoeg voor een breed publiek. Daardoor denk ik dat we ook in de toekomst in een behoefte kunnen voorzien.” HaDeejer Astrid van den Broek Maik van Eerd showt trots zijn gezegende tatoe.
17 | oktober 2008 Ingezonden Propaganda door Harrie Droesen Toen mij verzocht werd om bij het insturen van een brief voor de maand oktober rekening te houden met het heugelijke feit dat het de vijftigste Hadeejer zou zijn, overkwam mij een gevoel van pure indoctrinatie. Moet ik schrijven hoe geweldig het was om al 50 keer mijn klachten te hebben mogen spuien? Zo geweldig is dat niet. Ik heb veel liever dat er niets te klagen valt. Maar als het dan toch gevraagd wordt, dan wil ik van de gelegenheid gebruik maken om iets te zeggen over het hoge propagandagehalte van D’n Hadeejer. Ik vind dit af en toe gevaarlijke proporties aannemen. Ik vraag me wel eens af of er achter de schermen een extreem chauvinistisch regime schuilt; compleet met afscheidingsplannen en revolutiepretenties. Er mag best wat kritischer naar HaDee gekeken worden. Of breng het nieuws objectief, zoals de Brug dat vijftig jaar geleden deed. Ik denk altijd bij berichten als “3 biggen te koop”, “Jan zijn horloge stond niet gelijk” en “Een aap op een fiets”, dat had ik ook willen weten. Op dat soort informatie zitten de mensen te wachten. Ik denk namelijk dat zulk nieuws de dynamiek van het HaDeese leven prima beschrijft. We zullen het hopelijk zien. Ik wil graag mijn klachtenkanaal de komende vijftig keer blijven gebruiken. De herfstplatanenknot Nu, in het midden van de herfst, nu mijn vrouw haar zomerdress weer kreukvrij heeft opgeborgen op de overloop, de koeien op stal, de vreemde vogels vertrokken en ‘t bladgeblaas bij de buren is voltooid, nu moet ik eigenlijk vrolijk zijn want opgeruimd staat netjes zei mijn moeder al toen ik zeven was. Toch sluipt er dagelijks weer iets triestigs door mijn ingewand, zet het kale land een domper op de morgenrit en is mijn middag vervuld met zomerse verlangens. En als ik wandel op het centrumplein dan zie ik daar de diepste bron van mijn jaarlijks herfstverzet: de kale gemeente platanenknot heeft in vier dagen meer geruimd dan lente in maanden kan herstellen. Ad van Schijndel Spreuk van de maand De banken vallen als bladeren van de bomen Heb je iets leuks te melden of wil je je mening kwijt over een van onze artikelen? Schrijf een brief of mail naar D’n HaDeejer... Peter Plouvier ook al 50, blaast zijn deuntje mee bij ‘t kumt wel’ HaDeekupke Foto: René Kuijs. Jan Schuurmans heeft samen met zijn vrouw een bedrijfje in het leveren en bedrukken van textiel, hij werkt een dag in de week bij een neef die een zaak heeft in bedrijfskleding, en is daarnaast 24 uur per week verantwoordelijk voor het outdoor gedeelte van de Heische Hoeve. Bij de Hadeejer is zijn taak trafficmanager oftewel het communiceren tussen de redactie en de opmakers enerzijds en de drukkerij anderzijds en er voor zorgen dat alles op tijd wordt aangeleverd bij de drukker. Ook verzorgt hij de opmaak van de advertentiepagina`s. Ook volgens Jan is het ontzettend snel gegaan en geeft aan dat het concept goed is, wellicht tegen alle verwachtingen in. “Dat we bij de 50ste editie zijn geeft wel aan dat we in een behoefte voorzien en door de inspanningen van de “Denktank” ook wel kunnen blijven. Uiteraard moeten we fris en informatief blijven en ervoor waken om niet in een sleur terecht te komen.” HaDeejer Jan Schuurmans
Wie zich bij de start van D’n HaDeejer in 2004 misschien nog vertwijfeld afvroeg of het kersverse maandblad voor Heeswijk-Dinther een lang leven beschoren zou zijn, weet nu wel beter: het onmiddellijk goed gelezen en ontvangen dorpsmagazine heeft zijn bestaansrecht anno 2008, na vijftig nummers, duidelijk bewezen. Hoofdredacteur vanaf het eerste uur, Annemieke van der Aa, is er trots op dat de continuïteit van het blad nooit op het spel heeft gestaan, hoewel dat door sommige critici wel was voorspeld. “De groep mensen die aan het blad werkt, doet dat op passionele wijze. Iedereen heeft er hart voor, iedereen gaat ervoor”, zegt zij met een warm gevoel. Ook het unieke glossy karakter van het dorpsmagazine heeft D’n HaDeejer volgens Annemieke tot een successtory gemaakt. “We hebben het enorm getroffen met een stel meiden, de opmakers, die het blad zo mooi maken. En, het blad voorziet echt in een behoefte. Dat merken we wel eens als er een nummer niet bezorgd is, dan wordt er meteen gebeld.” Flow Na vier jaar is het wel tijd voor een nieuwe flow, vindt de hoofdredacteur. En de verschijning van de vijftigste editie is een uitgelezen moment voor een kleine restyling. “We hebben niet erg veel aangepast want goed is goed. Maar er zijn dus wel een aantal veranderingen. Het zijn lay-outtechnische wijzigingen om de leesbaarheid van het blad te vergroten. Zo wilden we bijvoorbeeld een beter evenwicht maken tussen tekst en foto’s.” Annemieke, die in het dagelijks leven professioneel journalist is, werd vier jaar geleden via via gevraagd de redactionele kar van D’n HaDeejer te gaan trekken. Ze werkte op dat moment bij Omroep Brabant tv en radio. Inmiddels werkt ze voor uitgever De Winter, waar ze weer op het schrijvende vlak actief is, waar haar hart eveneens ligt. “Het idee om D’n HaDeejer te gaan maken, vloeit min of meer voort uit een schoolreünie van Harry Mikkers en Jacques van der Meijden. Toen zij een oproep voor een bijeenkomst wilden plaatsen, misten ze eigenlijk een goed podium voor Heeswijk-Dinther. Dat komt mede denk ik omdat het is opgegaan in de grotere gemeente Bernheze. De oud-burgemeester van Heeswijk-Dinther zei het zo mooi in ons blad: Bernheze is een administratief gedrocht. Harry en Jacques wilden dat gat in de nieuwsvoorziening graag opvullen. Niet veel later ben ik er bij gekomen, via opmaakster Lobke van Aar die ik toevallig kende. En omdat ik een Annemieke van der Aa (39), sinds dag één hoofdredacteur van D’n HaDeejer, erkent dat je een winnend team eigenlijk nooit moet veranderen. Ze is trots op het succes van het magazine, dat ontegenzeggelijk een begrip is geworden in Heeswijk-Dinther en dat duidelijk in een behoefte voorziet. Maar na bijna vijftig nummers “mag er wel een nieuwe flow door het blad heen.” Volgens haar vooral om de leesbaarheid te vergroten. Tekst: Tom Vos Foto’s: René Kuijs. Annemieke van der Aa, vanaf dag één hoofdredacteur van D’n HaDeejer ‘Passie is de basis van het succes’ 18 | oktober 2008 HaDee Interview
19 | oktober 2008 journalistieke achtergrond heb, ben ik al gauw gevraagd om hoofdredacteur van D´n HaDeejer te worden.” Basis Of D’n HaDeejer er anders uit zou hebben gezien als ze er part noch deel aan gehad had, durft ze wel met ja te beantwoorden, zonder arrogant uit de hoek te komen. “Als er niemand met een journalistieke basis of achtergrond aan het blad zou meewerken, dan heb je toch een grotere kans dat het uiteindelijk niks wordt.” Ze kon dan ook moeilijk weigeren om de redactie aan te gaan sturen en zelf regelmatig de hoofdartikelen te gaan schrijven. “Het is niet dat ik iedereen in Heeswijk-Dinther ken, maar dat hoeft ook niet. In de redactie vullen wij elkaar in die zin perfect aan. Zo is de een heel goed op het gebied van foto´s, terwijl de ander diep geworteld is in het verenigingsleven en van alles op de hoogte is. En ik weet toevallig weer hoe je een journalistiek product moet maken.” De basis was en is nog steeds het ongeremde enthousiasme waarmee de bijna 35-koppige schare louter vrijwillige medewerkers het blad in elkaar zet. Een enkele keer is het wel zweten om op tijd klaar te zijn, geeft Annemieke toe. “Soms heb je een verhaal gepland dat op het laatste moment niet doorgaat. Als dat dan het hoofdverhaal is, kun je wel in de problemen komen. Maar gelukkig kan ik altijd een beroep doen op onze medewerkers om een alternatief te maken.” Timmerman De hoofdredacteur van D´n HaDeejer geniet vooral van de samenwerking met het hele team. Samen iets produceren, daar houdt ze van. “Het mooie is dat zowel jong als oud meewerkt aan het blad. De mensen zijn ook heel divers, van timmerman tot neerlandicus.” Een redactiestatuut, een soort referentiekader waarin het doel en de uitgangspunten van het blad worden omschreven, heeft het licht nooit gezien bij D’n Hadeejer. “Is ook helemaal niet nodig”, schetst Annemieke. “Het doel is namelijk heel simpel: D’n HaDeejer is een blad voor en door Heeswijk-Dinthernaren.” Of iedereen het magazine in Heeswijk-Dinther leest? “Dat is natuurlijk moeilijk te zeggen want dat is nog nooit onderzocht, maar wat ik zo hoor en merk is toch van wel. In ieder geval is het blad heel erg bekend. Er schijnt ook wel eens om gevochten te worden als hij net in de bus ligt.” Ze zou het betreuren als mensen het magazine ongelezen bij het oud papier gooien. “Dan zou ik ze eigenlijk liever terug willen, want je moet eens weten hoeveel mensen soms een extra nummer willen hebben.” NOS-journaal Het gegeven dat D’n HaDeejer een blad is voor de inwoner van Heeswijk-Dinther, maakt het er niet altijd even gemakkelijk op, erkent Annemieke. “Dat klinkt wel mooi, maar de vraag is natuurlijk wel wie die inwoner van Heeswijk-Dinther nou precies is. Dat is moeilijk vast te stellen want er wonen erg verschillende mensen in het dorp. De meeste media werken voor een specifieke doelgroep maar wij niet. Alleen is er die link met Heeswijk-Dinther dan. Eigenlijk doen wij hetzelfde als het NOS-journaal: ook dat heeft een heel erg algemene en brede doelgroep.” Het recept om een zo groot mogelijk doelgroep aan te spreken is door het aanbieden van breed aansprekende verhalen. Volgens haar slaagt D’n HaDeejer daar meestal wel goed in, al zouden er wel meer verhalen voor en over jongeren geschreven mogen worden. “Ik weet echt niet of alle jongeren nog wel tijdschriften lezen, maar we willen ze er heel graag bij betrekken.” Annemieke prijst zich gelukkig dat de adverteerders uit Heeswijk-Dinther het blad ook massaal hebben omarmd. “Als lokale ondernemer kun je het je eigenlijk niet veroorloven om niet in het blad te staan, zei redactiechef Wouter ter Haar van het Brabants Dagblad ooit treffend in ons blad. Wij verkeren, misschien wel als enig medium in Nederland, in de ontzettend luxe positie dat wij soms nee moeten verkopen tegen adverteerders omdat het blad echt niet meer dikker kan worden.” Aanvankelijk was er bij de hoofdredacteur wel enige zorg of er in het dorp genoeg gebeurt om de kopijstroom jaren op peil te houden. Die twijfel is helemaal weggeëbd. Ze heeft gemerkt dat Heeswijk-Dinther een erg bedrijvige plaats is met een bevolking die bepaald niet stil zit. Pittiger Hoewel Annemieke in de regel tevreden is over de kwaliteit van het blad, “met als hoogtepunt het laatste kerstnummer”, vindt ze sommige nummers wel wat minder geslaagd. “Vaak komt dat dan door de tijdsdruk. Samen proberen we natuurlijk het beste te maken van een editie, maar de ene keer lukt dat uiteraard beter dan de andere keer.” Wat zijn haar wensen voor de toekomst? Eentje springt er duidelijk uit. “Inhoudelijk gezien zou ik wel wat meer politieke onderwerpen in D’n HaDeejer terug willen zien. Daardoor wordt het magazine ook weer pittiger.” Een mooi voorbeeld van hoe het moet, noemt ze de vurige discussie over de te hoge drempels in de gemeente, die in het begin van D’n HaDejeer de kolommen geregeld vulde. Voorlopig denkt Annemieke zelf zeker niet aan stoppen. Het in elkaar zetten van het blad kost haar soms behoorlijk wat tijd, maar ze heeft er nog steeds lol in. Samen met de anderen. “Ooit zal het moment wel komen, als de uitdaging en het plezier er niet meer zijn, maar niemand is onmisbaar.” ‘Wij verkeren in de ontzettend luxe positie dat wij soms nee moeten verkopen aan adverteerders’
21 | oktober 2008 10-jarige Bart Pauwels verzamelt alles over sprookjespark Een eigen Efteling in het klein in de bieb Bart kent de Efteling op zijn duimpje. Hij is er inmiddels, samen met zijn broertjes Dirk en Thijs, al zó vaak geweest. Bart: “Dat komt omdat wij thuis een abonnement van de Efteling hebben, dat is zó fijn. Dan mag je er vaak naar toe. Ik wil eigenlijk elke dag wel maar dat vinden ze op school niet goed”. Bart weet precies te vertellen wat er allemaal in de Efteling te zien en te doen is en hij kent zelfs de geheime paadjes om maar zo snel mogelijk van de ene attractie naar de andere te gaan. Het lievelingsboek van Bart is: de Kroniek van de Efteling en zo kent hij ook de hele geschiedenis van de Efteling. Bart is vastbesloten om later bij de Efteling te gaan werken. In een technisch beroep, want hoe de attracties precies werken, dát heeft zijn grote interesse. Bart heeft een prachtige verzameling aangelegd van alles wat ook maar met de Efteling te maken heeft. Vanaf het begin heeft hij alles bewaard en gespaard. Zijn kamer is dan ook een klein museumpje. Trots Wat hij zoal in zijn verzameling heeft: boekjes, buttons, speldjes, riem, handdoek, munten, grote en kleine Eftelingfiguren, bouwpakketwerkstukken, placemats, CD’s en echte Eftelingbordjes (‘Daar eten we thuis van’). Verder is Bart erg creatief en heeft zijn verzameling aanzienlijk uitgebreid met werkstukken van eigen hand van Eftelingthema’s, zelfs 3-dimensionale. Bart is trots op zijn verzameling en is er zuinig op, maar één keer wil hij zijn spullen laten zien. In de bibliotheek in Heeswijk-Dinther heeft hij zijn verzameling uitgestald in een glazen vitrine en iedereen mag komen kijken. Twee maanden blijft het tentoongesteld en de expositie is tijdens de openingstijden van de bibliotheek te bezoeken. Tekst: Tonny van Liempt Foto’s: Trudy van de Wetering. Carlijn van de Steijn werkt fulltime bij reclamestudio Back to Back in Gemert als vormgever, een erg leuk bedrijf volgens Carlijn. Verder heeft ze anderhalf jaar lang samen met haar vriend hun huis in de Veldstraat opgeknapt waar ze erg trots op zijn. “Bij de Hadeejer ontwerp en maak ik elke maand een aantal pagina’s. Ik vind het leuk dat we de 50ste Hadeejer al hebben gehaald. Ik werk er al aan mee vanaf het begin en hoop er nog veel te mogen maken. Veel mensen zijn nog steeds enthousiast en er zijn altijd wel leuke onderwerpen om over te schrijven; dus denk ik dat we wel in een behoefte kunnen blijven voorzien.” HaDeejer Carlijn van der Steijn Hobby’s in HaDee De 10-jarige Bart Pauwels uit HaDee heeft een bijzondere hobby. De Efteling, het sprookjesbos met al zijn attracties, is zijn grote passie. Als klein manneke ging hij daar met zijn vader en moeder al naar toe en het liet een diepe indruk bij hem achter. De Efteling heeft hem sindsdien niet meer losgelaten, hij legde een complete verzameling over het sprookjespark aan en heeft er sinds kort een echte tentoonstelling over in de bieb. Trots toont Bart zijn Efteling-gadgets.
Maar er was meestal een tegenstelling tussen milieubelangen en andere (eigen)belangen. Je moest de kost verdienen en soms was dat niet gemakkelijk te rijmen met milieubelangen, bijvoorbeeld bij de boeren. Natuurlijk wilden die ook een schoon milieu, maar ze wilden ook de kost verdienen. En die belangen waren soms strijdig. Een belangrijk kenmerk van deze milieustrijd was dat men veel dingen niet moest doen: niet teveel autorijden, geen (bio-industrie)vlees eten, geen troep achterlaten, geen spuitbussen gebruiken, de verwarming niet te hoog zetten, zo weinig mogelijk consumeren. Het was allemaal waar en belangrijk, maar te weinig mensen voldeden echt aan deze moeilijke eisen van een milieuvriendelijk leven. Men moest er teveel voor laten. Vanaf 1992 (een conferentie van de Verenigde Naties in Rio de Janeiro) spreken we van duurzaamheid, duurzame ontwikkeling. Dit begrip duikt overal op en het ziet er naar uit dat er een kans is dat deze ontwikkeling, als vervolg op de milieubeweging uit de afgelopen decennia, meer kans van slagen heeft. Jo v.d. Boom (71) Buitengewoon! Heel gevarieerd, het leest heel gemakkelijk en je blijft goed op de hoogte van alles. Als hij komt dan heb ik hem als het even kan dezelfde dag nog gelezen. Daarna gaat hij soms ook nog naar Gemert, naar mijn broers die daar wonen. Ik hoor van mijn kinderen ook dat ze hem graag lezen. Rien v. Beekveld (48) Ik vind de HaDeejer een heel gevarieerd blad, omdat er veel nieuws uit de regio in staat wat je ergens anders niet leest. De opzet van het blad is ook mooi en het is elke keer weer een verrassing wat er in staat. Ricky Voets (54) Ja, geweldig! Er staat allemaal plaatselijk nieuws en informatie uit Heeswijk in (en uit Dinther).Het is een extra aanvulling op de regionale editie van het Brabants dagblad. Het is altijd weer leuk als de HaDeejer in de bus ligt. Ik vind het vooral altijd heel leuk om te zien hoe de “import” tegen Heeswijk-Dinther aankijkt. De vormgeving is prima, maar het gaat me vooral om de inhoud. Dorpspraat vanaf de markt: Als je aan iemand vraagt of hij voor of tegen een schoon milieu is, dan is het antwoord vrijwel unaniem: vóór. Hoe zou je ook tegen kunnen zijn, eigenlijk? Veel idealistische acties en gesprekken gingen dan ook heel lang over het milieu. Veel dorpen hadden een milieuvereniging, het IVN bestond bijna overal, milieudefensie deed van zich spreken. Kinderen werden al vroeg geconfronteerd met zielige walvissen en zeehondjes, de bio-industrie was aanleiding tot heftige discussies, zeker in plaatsen als Heeswijk-Dinther, waar iedereen de gevolgen ervan aan den lijve ondervond. Tekst: Anita Jacobs Foto’s: Piet van Zutphen Tekst: Bart van Schijndel Hoe duurzaam is HaDee? Een onderzoek Rendabel zijn zonder al te veel in te leveren 22 | oktober 2008
Onderzoek in Heeswijk-Dinther Heeswijk-Dinther laat zich niet onbetuigd als het gaat over het onderwerp duurzaamheid. • In ons dorp verschenen zomaar drie belangrijke boeken over dit onderwerp: - Duurzaam ontwikkelen … een wereldkans, door Anne-Marie Rakhorst, Heeswijk, 2007; - De winst van duurzaam bouwen, door Anne-Marie Rakhorst, Heeswijk, 2008; - Duurzaam opvoeden en ontwikkelen, door Marcel van Herpen, Antwerpen, 2008. • Enkele boeren staken de koppen bij elkaar en ontwikkelden een plan om mest om te zetten in energie. En het bleef niet bij een plan. Ze voerden het ook uit. • Het bedrijf Search bouwde aan de Meerstraat een duurzaam gebouw, dat alleen in Amsterdam zijn gelijke heeft (ook door Search gebouwd en bewonderd en aanbevolen door overheden en ondernemers). • De gemeente scheidt op sommige plaatsen in de nieuwbouw het rioolwater van het regenwater. • De eerste warmtepompen zijn aangelegd. Het leek ons goed om bij zo’n aanbod eens grondig te kijken wat er in onze dorpen gebeurt op dit gebied en om eens enkele artikelen te wijden aan het fenomeen. Duurzaamheid, wat is dat? Vaak zijn de behoeften van mensen (consumptie, vervoer, gemak, comfort) in strijd met het milieu (afval, CO2, energie, dierenleed). We doen een te groot beroep op onze planeet en onze omgeving wat betreft de natuurlijke hulpbronnen en vernielen daarmee veel voor onze kinderen en kleinkinderen. Duurzame ontwikkeling is een gedachtegang en een handelswijze waarin ecologische (het milieu), economische en sociale belangen (behoefte aan consumptie) bij elkaar gebracht worden, voor zowel de huidige als de toekomstige generaties. Duurzame ontwikkeling betekent in feite dat we onze planeet zo beheren dat wij aan onze behoeften kunnen voldoen en onze kinderen en kleinkinderen gezond en veilig kunnen leven. Of anders gezegd: duurzame ontwikkeling “voorziet in de behoefte van de huidige generatie zonder daarmee voor toekomstige generaties de mogelijkheden in gevaar te brengen om ook in hun behoeften te voorzien”. De nadruk ligt dus niet zozeer op het verminderen van behoeften en consumptie, maar op een zodanige wijze aan consumptiedrang voldoen dat de mens toch “modern” kan leven (wat dat dan ook is) en toch niet de aarde uitput, zodat er voor het nageslacht niets meer overblijft dan vuil en onoplosbare problemen. Om dat te realiseren worden nieuwe technieken ontwikkeld en worden deze nieuwe technieken ook economisch rendabel toegepast, zodat er weinig voor ingeleverd hoeft te worden, maar er voor later nog minstens zo’n goede wereld achterblijft als wij hebben aangetroffen. Artikelen In een reeks artikelen willen we kijken welke activiteiten er in Heeswijk-Dinther ondernomen zijn of worden om werkelijk gestalte te geven aan het begrip duurzaamheid. We willen de gemeente op dit aspect toetsen: hebben ze op het gebied van duurzaamheid een beleid en houden ze zich daar ook aan? We zullen gaan praten met de verschillende ondernemers en particulieren die al iets hebben ondernomen of plannen hebben op dit terrein. Maar we willen ook anti-duurzaamheidsacties signaleren en erover schrijven. We willen ook mensen op ideeën brengen. Wat kunnen particulieren en bedrijven doen om mee te doen aan deze nieuwe ontwikkeling, die ten goede komt aan uzelf, uw kinderen en kleinkinderen en zelfs aan…uw portemonnee. Mochten er lezers zijn die een bijdrage kunnen en willen leveren over dit onderwerp, dan houdt de redactie zich aanbevolen voor een klein berichtje. Theo Romijn (64) Ik vind het een heel mooi blad. Vooral de glossy uitstraling vind ik erg leuk. Een krant heeft geen zin, dat is nog meer van hetzelfde. Je leest er niet het dagelijkse nieuws maar alles er omheen. Niet dat kleindorpse, je merkt dat HaDee het een fijne gemeenschap is. Het column van Henk Habraken vind ik erg leuk maar ik vind meerdere rubrieken reuze interessant. John v.d. Zanden (42) Dat vind ik wel een leuk blad. Ik heb niet echt een favoriete rubriek, ik lees het allemaal. Ik zou het wel heel leuk vinden als er iedere maand een soort van sport column in zou staan. Bijvoorbeeld dat iedere sportclub om de beurt een stukje schrijft waarin ze hun club beschrijven, vooral ook voor de kleinere clubs. Dat mis ik wel. Karel Verel (46) Ik vind het een mooi blad. Ten eerste ziet het er heel gelikt uit en ten tweede is het voor de mensen uit HeeswijkDinther heel interessant om te lezen. Voor mensen die niet van hier komen, bijvoorbeeld de recente nieuwkomers, is hij denk ik minder interessant. Ik heb begrepen dat hij ook erg veel gelezen wordt. Ik kan niet zeggen dat ik iets mis in de HaDeejer. D’n HaDeejer bestaat 50 nummers: wat is goed, wat kan beter? 23 | oktober 2008
25 | oktober 2008 HaDee en 50! Hans van den Broek is gepensioneerd, maar was voor die tijd postbode, begonnen in Hadee maar later na de reorganisatie in Veghel. Bij de Hadeejer is Hans verantwoordelijk voor het verspreiden naar de bezorgers toe. Ook de leesedities bezorgt hij; dit zijn de exemplaren die bij bijvoorbeeld kapper, dokter of De Bongerd liggen. “Ik vind het blad mooi en van een goede kwaliteit, maar had eerlijk gezegd niet gedacht dat we de 50 zouden halen. Dat zie je wel vaker: in het begin is het leuk en aardig maar dan zwakt het af. Dit is bij de Hadeejer dus niet het geval en ik denk dat als we deze kwaliteit en uitstraling kunnen blijven handhaven, we zeker nog lang zullen bestaan.” door Frank Schulpen en Hilde Mestrom Wat wij met 50 hebben? Da’s niet zo moeilijk: we zijn allebei net 50, en hebben dat 4 oktober groots gevierd. En we zijn niet de enige met geboortejaar 1958. Wat dacht je bijvoorbeeld van Prince, Madonna, Michael Jackson, Andrea Bocelli, Simone Kleinsma en Kate Bush? Portretten van deze artiesten sierden onze feestruimte, als een ode aan ons geboortejaar 1958. De portretten van ons zelf hadden we er, enigszins onbescheiden, tussen gehangen. Zie compilatie. Gerrie van den Broek In de vorige HaDeejer vroegen we de lezers of zij iets bijzonders hebben met het getal 50, dit in verband met het 50ste nummer van D’n HaDeejer. We maakten een selectie uit de aanmeldingen die binnen kwamen. Naar aanleiding van de oproep in de Hadeejer over het getal 50. 50 jaar getrouwd: Annie en Will Oosterholt - van de Brand Het getal 50 heeft in dit jaar een speciale betekenis voor hen. 50 is een mijlpaal in een huwelijksleven. En dit jaar zijn op 15 november a.s. Annie en Will Oosterholt 50 jaar getrouwd. Ze gaan hun gouden bruiloft op 30 oktober a.s. vieren met hun twee kinderen en vier kleinkinderen, familie en vrienden. Onder het genot van een hapje en een drankje zal er zeker op de afgelopen 50 jaar met plezier worden teruggekeken. Jürgen Oosterholt Ik ben Gerrie van den Broek en ik ben dit jaar 50 jaar bij de koninklijke fanfare Sint-Willibrord te Heeswijk. Bijgevoegd een foto, die ook in de Avro-bode heeft gestaan. Dit heb ik dus met het getal 50! HaDeejer Hans van den Broek
www.hadeejer.nlRkJQdWJsaXNoZXIy MjU2Mzc=